#5 - Nỗi đau buồn

Nó đến mà không hề có tiếng gõ cửa. Bạn không hề lường trước được điều đó. Một ngày nọ, có thứ gì đó dịch chuyển, và không khí bỗng trở nên nặng nề hơn.

Lúc đó tôi năm tuổi, sống ở Nam Mỹ. Chú chó chăn cừu Đức Rocky là người bạn thân đầu tiên của tôi. Nó ngủ cạnh giường tôi, đi theo tôi khắp mọi nơi, khiến tôi cảm thấy an toàn và được quan tâm. Khi chúng tôi chuyển đi, chúng tôi phải bỏ nó lại. Bố mẹ tôi nói rằng một gia đình khác sẽ chăm sóc nó, như thể. Tôi nhớ mình đã ôm nó, áp mặt vào bộ lông của nó, cố gắng ghi nhớ mùi của nó. Đó là lần đầu tiên tôi cảm nhận được sự tĩnh lặng đến đau lòng.

Lúc đó tôi không biết diễn tả thế nào. Tôi chỉ biết rằng có điều gì đó tốt đẹp đã mất đi và sẽ không bao giờ quay trở lại.

Nhiều năm sau, ngay sau khi tốt nghiệp đại học, tôi mất việc. Lúc đó tôi hai mươi mốt tuổi, vẫn còn đủ trẻ để nghĩ rằng thời gian là vô tận. Vậy nên tôi nhận một công việc lái xe, giờ giấc bận rộn, lương hậu hĩnh, dành dụm từng đồng một, và dùng số tiền đó để học thêm một tấm bằng nữa. Mất việc đầu tiên thật đau đớn, nhưng không để lại sẹo. Nỗi đau, khi ấy, chỉ như một tia sáng le lói. Nó ở bên cạnh tôi nhưng may mắn thay, không hằn sâu vào tôi.

Mười lăm năm sau, mọi chuyện đã khác. Tôi ba mươi lăm tuổi, đã kết hôn, sắp làm cha và sắp có thêm một đứa con nữa. Rồi cuộc khủng hoảng tài chính châu Á ập đến, và đột nhiên, bầu không khí trở nên loãng đi. Vẫn là nỗi mất mát đó, nhưng nặng nề hơn nhiều. Khi bạn quan tâm đến người khác, nỗi đau buồn sẽ trở nên nặng nề. Tôi nhớ mình đã nhìn con trai ngủ, vợ tôi đang mong chờ đứa con thứ hai, tự hỏi liệu chúng tôi có thể chịu đựng được bao lâu. Vẫn là thế giới đó, nhưng sức nặng đã khác.

Nỗi đau buồn không bao giờ theo một khuôn mẫu nhất định. Nó không đủ lịch sự để trải qua nhiều giai đoạn. Đôi khi nó ập đến, đôi khi nó lắng xuống. Đôi khi nó đánh thức bạn lúc 3 giờ sáng mà không có lý do.

Nhiều năm sau, tôi gặp một cặp đôi trong một chuyến du lịch bằng xe máy. Họ đến từ Anh, đang rong ruổi khắp thế giới. Người phụ nữ bị ung thư giai đoạn bốn. Chỉ còn sống được một năm, có thể ít hơn. Tôi nói với họ rằng tôi ngưỡng mộ sự kiên cường và mạnh mẽ của họ. Chồng cô ấy nói, "Đó không phải là lòng dũng cảm. Thực ra đó chỉ là sự chấp nhận." Điều đó vẫn còn đọng lại trong tôi cho đến ngày nay. Họ dùng nỗi đau buồn như một nguồn năng lượng. Họ không chống chọi lại nó. Họ gói gọn nó vào những ngày tháng còn lại.

Đó là lúc tôi học được rằng nỗi đau luôn tìm kiếm ý nghĩa. Đó là công việc thầm lặng của nó. Khi một điều gì đó ta yêu thương rời xa, nó để lại một khoảng trống không ngừng tự hỏi tại sao. Có người lấp đầy khoảng trống ấy bằng công việc, có người bằng du lịch, có người bằng tiếng ồn. Bí quyết, ít nhất là với tôi, là đừng lấp đầy nó quá nhanh. Hãy dành một chút thời gian cho khoảng trống ấy.

Khi thấy người khác đau buồn, giờ đây tôi biết mình không nên tìm kiếm câu trả lời. Tôi chưa bao giờ cho rằng mình có hiểu biết sâu sắc, nhưng tôi hiểu rằng sự đồng cảm không đòi hỏi điều đó. Chúng ta sinh ra không phải để hàn gắn lẫn nhau, mà chỉ để đứng đủ gần nhau để sự im lặng không còn vang vọng nữa.

Nếu tôi có thể nói với bản thân mình hồi trẻ - cậu bé năm tuổi, chàng trai trẻ, người cha mới - tôi sẽ nói với họ rằng nỗi đau không bao giờ kết thúc. Nó chỉ thay đổi hình dạng. Nó trở nên lặng lẽ hơn, khôn ngoan hơn, bớt sắc bén hơn, nhưng không bao giờ biến mất hoàn toàn. Có lẽ đó là cách nó phải như vậy. Hình hài của những gì chúng ta yêu thương nên để lại một bóng hình.

Nỗi đau buồn không phải là kẻ thù của chúng ta. Ngược lại, nó là sự khẳng định về một sự gắn bó ấm áp, về sự quan tâm, về thời gian được sẻ chia. Nó đau đớn vì nó quan trọng. Và theo thời gian, nó dạy chúng ta rằng không có gì tồn tại mãi mãi, nhưng mọi thứ đều sẽ để lại một điều gì đó.

Đó là phần đáng tin.

⸻

Nếu điều này gợi lên điều gì đó quen thuộc, bạn không phải là người duy nhất. Tại Úc, bạn có thể liên hệ với Lifeline 24/7 theo số 13 11 14.